The Greek Merchants of Moschopolis
Abstract
Moschopolitans, the residents of Moschopolis, enjoyed remarkable economic growth and prosperity. The first written records, referring to this shift and proving the commercial presence of Moschopolitans in Venice, have already appeared in the 16th century and consist mainly of correspondence. Exports of processed and unprocessed wool and the development of commercial contacts with markets of Venice constitute proof of the developed livestock in the studied area, which soon led to surplus products and the need for migration in search of new markets. So, a mountainous enclave was formed. The fabric was produced and exported to foreign markets and contributed to the initial formation of the “Industrial Revolution” in the Turkish-occupied country. Gradually, small domestic industries became the most important economic factor of the mountainous area throughout the 18th and 19th centuries. The article studies the trade relations of Moschopolitans with the ports of Venice, Dyrrachium (Durrës) and Ragusa (Dubrovnik), through the commercial correspondence, the role of the Venetian consul (bailo) in Dyrrachium, Moschopolitans relations with the authorities of Constantinople and Dyrrachium and how and why they gradually withdrew from the markets of Venice.
Downloads
Metrics
PlumX Statistics
References
2. Arsh, G. (1994). Η Αλβανία και η Ήπειρος στα τέλη του ΙΗ και στις αρχές του ΙΘ αιώνα [I Albania kai i Ipeiros sta teli tou IΗ΄ kai stis arxes tou ΙΘ΄ aiona]. Athens: Gutenberg.
3. Asdrachas, S. (1975). Οικονομία [Oikonomia]. In A. Vacalopoulos, A. Aggelou, S. Asdrachas, et al. (Eds.), Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Volume 11: Ο ελληνισμός υπό ξένη κυριαρχία (περίοδος 1669-1821): Τουρκοκρατία-Λατινοκρατία (pp. 159-188). Athens: Ekdotike Athenon.
4. Babudieri, F. (1988). Maritime Commerce of the Habsburg Empire: The Port of Trieste, 1789-1913. In A. Vacalopoulos, K. Svolopoulos & B. Király (Eds.), Southeast European Maritime Commerce and Naval Policies from the Mid-Eighteenth Century to 1914 (pp. 221-244). New York: Columbia University Press.
5. Beaujour, F. (1829). Voyage militaire dans l'empire Othoman ou déscription de ses frontières et de ses principales défenses, soit naturelles, soit artificielles. (Vol. 1). Paris: Firmin Didot.
6. ―――. (1800) Tableau du commerce de la Grèce. (Vol. 1). Paris: Chez Ant.-Aug. Renouard.
7. Bérard, V. (1893). La Turquie et L' Hellenisme Contemporain. Paris: F. Alcan.
8. Bernardy, A. (1902). Venezia e il Turco nella seconda metà del secolo XVII. Florence: G. Civelli.
9. Bianchi, V. (1719). Istorica relazione della pace di Posaroviz. Padua: Manfrè.
10. Brunello, F. (1981). Arti e Mestieri a Venezia. Vicenza: Neri Pozza.
11. Bur, M. (1978). A balkáni kereskedök és a magyar borkivitel a XVIII században. Történelmi Szemle, 21 (2), 281–313.
12. Caizzi, B. (1965). Industria e Commercio della Repubblica Veneta nel XVIII Secolo. Milan: Banca Commerciale Italiana.
13. Carter, F. (1972). Dubrovnik (Ragusa): A Classic City-State. London and New York: Seminar Press.
14. Cernovodeanu, P. (1967). The general condition of English trade in the Levand in the second half of the 17th century and at the beginning of the 18th century. Revue des études sud-est européennes, 5 (1-2), 447-460.
15. Clarke, E. D. (1824). Travels in Various Countries of Europe, Asia, and Africa. (Vol. 1). London: R. Watts Crown Court Temple Bar.
16. Cousinéry, E. M. (1831). Voyage dans la Macédoine. Paris: Imprimerie Royale.
17. Dimitropoulos, D. (1996). Στοιχεία για τον οικιακό εξοπλισμό στα χρόνια της οθωμανικής κυριαρχίας: η περίπτωση του καθρέφτη [Stoixeia gia ton oikiako exoplismo sta xronia tis othomanikis kyriarxias: i periptosi tou kathrefti]. Τα Ιστορικά, 13 (24-25), 37-62.
18. Dudan, B. (1938). Il Dominio Veneziano di Levante. Bologna: Nicola Zanichelli.
19. Faroqhi, S. (2006). The Ottoman Empire and the World Around It. London: I.B. Taurus.
20. Gavriliadi, K. (1998-1999). Οι σχέσεις των Ελλήνων εμπόρων με τα προξενεία της Βενετίας (1720-1767) [Oi shesseis ton Ellinon me ta proxenia tis Venetias (1720-1767)]. Ηπειρωτικὰ Χρονικά, 33, 331-346.
21. Gross, N.T. (1973). The Habsburg Monarchy 1750-1914. In C. M. Cipolla (Ed.), The Fontana Economic History of Europe. The Emergence of Industrial Societies (Vol. 4, pp. 228-278). London: Collins.
22. Harlaftis, G. (2005). Mapping the Greek Maritime Diaspora from the Early Eighteenth to the Late Twentieth Centuries. In I. Baghdiantz, G. Harlaftis & I. Pepelasis Minoglou (Eds.), Diaspora entrepreneurial networks: four centuries of history (pp. 147-171). Oxford, UK; New York: Berg.
23. ――― (2010). The Fleet ‘dei Greci.’ Ottoman and Venetian Greeks in the Mediterranean Sea Trade, eighteenth century. In M. D’ Angelo, G. Harlaftis & C. Vassallo (Eds.), Making the Waves in the Mediterranean (pp. 383-416). Messina: Istituto di Studi Storici “Gaetano Salvemini”.
24. Hatzopoulos, D. (2002). Ο τελευταίος Βενετο-Οθωμανικός πόλεμος 1714-1718 [O Teleytaios Veneto-Othomanikos Polemos 1714-1718]. Athens: Papadima.
25. Iglesi, A. (2004). Βορειοελλαδίτες έμποροι στο τέλος της Τουρκοκρατίας: ο Σταύρος Ιωάννου [Voreioelladites Emporoi sto telos tis Tourkokratias: o Stavros Ioannou]. Athens: Emporiki Trapeza tis Ellados-Istoriko Archeio.
26. Ingrao, C. (1994). The Habsburg Monarchy, 1618-1815. Cambridge: Cambridge University Press.
27. Karakosta, K. (2011). Από την πατρογονική εστία σε μια "θετή" πατρίδα: Η εγκατάσταση των Μακεδόνων στο Μίσκολτς και η συμβολή τους στην καθημερινή ζωή της πόλης [Apo tin patrogoniki estia se mia “theti” patrida: I egatastasi ton Makedonon sto Miskolc kai I symvoli tous stin kathimerini zoi tis polis]. In I. Koliopoulos & I. Michailidis (Eds.), Οι Μακεδόνες στη διασπορά: 17ος, 18ος και 19ος αιώνας (pp. 267-300). Thessaloniki: Society for Macedonian Studies.
28. Karanatsis, K. (1994). Οι ετήσιες περιοδικές αγορές στην Ήπειρο (17ος-18ος αι.). Συμβολή στη μελέτη της εμποροπανήγυρης [Oi etisies periodikes agores stin Ipeiro (17os–18os ai.). Symboli sti meleti tis emporopanigyris]. Τα Ιστορικά, 11 (21), 311-338.
29. Katsiardi-Hering, O. (1986). Η ελληνική παροικία της Τεργέστης (1751-1830) [I elliniki paroikia tis Tergestis (1751-1830)]. (Vol. 1). Athens: National and Kapodistrian University of Athens.
30. ――― (2003). Τα δίκτυα της ελληνικής εμπορικής διακίνησης [Ta diktya tis ellinikis emporikis diakinisis]. In S. Asdrachas (Ed.), Ελληνική Οικονομική Ιστορία ΙΕˊ-ΙΘˊ αιώνας (Vol. 1, pp. 461-481). Athens: Piraeus Bank Group Cultural Foundation,.
31. ――― (2006). Από την Οθωμανική κατάκτηση ως την εδραίωση του νεοελληνικού κράτους [Apo tin Othomaniki kataktisi os tin edraiosi tou Neoellinikou kratous]. In J. K. Chassiotis, O. Katsiardi-Hering & E. Abatzi (Eds.), Oι Έλληνες στη Διασπορά, 15ος–21 ος αι (pp. 35-52. Athens: Greek Parliament.)
32. ――― (1996). Das Habsburgerreich: Anlaufpunkt für Griechen und andere Balkanvölker im 17.-19. Jahrhundert. Österreichische Osthefte, 38 (2), 171-188.
33. Kekridis, E. (1991). Θεόδωρος Αναστασίου Καβαλλιώτης (1718;-1789). Ο Διδάσκαλος του Γένους [Theodoros Anastasiou Kavalliotis (1718;-1789). O Didaskalos tou Genous]. Kavala: Paroussia.
34. Kellenbenz, H. (1976). The Rise of the European Economy: An Economic History of Continental Europe from the Fifteenth to the Eighteenth Century. G. Benecke (Ed.). London: Weidenfeld and Nicolson.
35. Kilipiris, F. (1999). Μοσχοπολίτες έμποροι στη Βενετία και στις χώρες της Αυστροουγγαρίας (18ος-19ος αιώνας) [Moschopolites emporoi sti Venetia kai stis xores tis Austroouggarias (18os-19os aionas)]. In Μοσχόπολις. Διεθνές Συμπόσιο (pp. 97-108). Thessaloniki: Society for Macedonian Studies.
36. Koltsidas, A. (1999). Οι οικονομικές δραστηριότητες των Μοσχοπολιτών ως παράγοντας διαφωτιστικής και πολιτισμικής μετακένωσης στον Ελληνισμό [Oi oikonomikes drastiriotites ton Moschopoliton os paragontas diafotistikis kai politismikis metakenosis ston ellinismo]. In Μοσχόπολις. Διεθνές Συμπόσιο (pp. 109-120). Thessaloniki: Society for Macedonian Studies.
37. Laios, G. (1982). Η Σιάτιστα και οι εμπορικοί οίκοι Χατζημιχαήλ και Μανούση (17ος-19ος αι.) [I Siatista kai oi emporikoi oikoi Hatzimichael kai Manousi (17ος-19ος αι.)]. Thessaloniki: Society for Macedonian Studies.
38. Lane, F. (1973). Venice, A Maritime Republic, Baltimore: Johns Hopkins University Press.
39. ――― (1987). Recent Studies on the Economic History of Venice.” In B. Kohl & R. C. Mueller (Eds.), Studies in Venetian Social and Economic History (pp. 312-334). London: Variorum Reprints.
40. Leontaritis, G. (1981). Ελληνική Εμπορική Ναυτιλία (1453-1850) [Elliniki Emporiki Naytilia (1453-1850)]. Athens: Society for the Study of Modern Hellenism-Mnimon.
41. Liata, E. (1996). Φλωρία δεκατέσσερα στένουν γρόσια σαράντα: η κυκλοφορία των νομισμάτων στον ελληνικό χώρο, 15ος - 19ος αι [Floria dekatessera stenoun grosia saranta: i kykloforia ton nomismaton ston elliniko xoro 15os -19os ai.]. Athens: Institute for Neohellenic Research, National Hellenic Research Foundation.
42. ――― (1977). Ειδήσεις για την κίνηση του ελληνικού βιβλίου στις αρχές του 18ου αιώνα. [Idissis gia tin kinissi tou ellinikou vivliou stis arches tou 18ou aiona]. Ο Ερανιστής, 14, 1-35.
43. Luca, C. (2011). The dynamics of commercial activity in the Ottoman port of Durazzo during the Consulate of Zorzi (Giorgio) Cumano (1699-1702). In M. A. Denzel, J. Vries & P. R. Rössner (Eds.), Small is Beautiful? Interlopers and Smaller Trading Nations in the Pre-industrial Period (pp. 177-200). Stuttgart: Franz Steiner Verlag.
44. ――― (2004). L’ importazione di merci Levantine nella Venezia del seicento e del primo settecento: la cera e i pellami provenienti dai principati romeni. In C. Luca, G. Masi & A. Piccardi (Eds.), L'Italia e l'Europa Centro- Orientale attraverso i secoli. Miscellanea di studi di storia politicodiplomatica, economica e dei rapporti culturali (pp. 321-361). Braila: Museo di Brăila, Istros editrice.
45. Luzzatto, G. (1954). Studi di storia economica veneziana. Padua: CEDAM.
46. ――― (1995). Storia economica di Venezia dall'XI al XVI secolo. Venice: Marsilio.
47. Maltezou, C. (1999). Η Βενετία των Ελλήνων η Ελλάδα των Βενετών : σημάδια στον χώρο και στον χρόνο [I Venetia ton Ellinon I Ellada ton Veneton: simadia ston horo kai ston hrono]. Athens: Megaron-The Athens Concert Hall.
48. ――― (2008). Οδηγός του Αρχείου [Odigos tou archeiou]. Venice-Athens: Elliniko Institouto Byzantinon kai Metabyzantinon Spoudon Venetias.
49. ――― (1970). Ο Θεσμός του εν Κωνσταντινούπολει Βενετού Βαίλου (1268-1453) [O thesmos tou en Konstantinoupoli Venetou Vailou (1268-1453)]. Athens: National and Kapodistrian University of Athens.
50. Manousakas, Μ. (1989). Επισκόπηση της ιστορίας της Ελληνικής Ορθόδοξης Αδελφότητας της Βενετίας (1498-1953) [Episkopisi tis istorias tis Ellinikis Orthodoxis Adelfotitas tis Venetias (1498-1953)]. Τα Ιστορικά, 6 (11), 243-264.
51. ――― (1973). Βιβλιογραφια του Ελληνισμού της Βενετίας. Μέρος Α΄: Γενικά [Bibliografia tou ellinismou tis Venetias. Meros A΄: Genika]. Θησαυρίσματα, 10, 7-87.
52. Martinianos, I. (1957). Η Μοσχόπολις 1330-1930 [I Moschopolis 1330-1930]. Thessaloniki: Society for Macedonian Studies.
53. ――― (1939). Συμβολαί εις την ιστορίαν της Μοσχοπόλεως: Η ιερά μονή του Τιμίου Προδρόμου κατά τον εν αυτή κώδικα 1630-1875 [Symbolai eis tin Istorian tis Moschopoleos: i Iera Moni tou Timiou Prodromou kata ton en auti kodika 1630-1875]. Athens: Archaios Ekdotikos Oikos D. Dimitrakou.
54. McNeill, W. (1974). Venice: the hinge of Europe, 1081-1797. Chicago: The University of Chicago Press.
55. Maximos, S. (1944). Τουρκοκρατία 1685-1789. Ανέκδοτα έγγραφα για την οικονομία της εποχής από τα Γαλλικά αρχεία [Tourkokratia 1685-1789. Anekdota eggrafa gia tin oikonomia tis epoxis apo ta Gallika archeia]. Athens: Karavias.
56. Mertzios, K. (1947). Μνημεία Μακεδονικής Ιστορίας [Mnimeia Makedonikis Istorias]. Thessaloniki: Society for Macedonian Studies.
57. ――― (1936). Το εν Βενετία Ηπειρωτικόν Αρχείον [To en Venetia Ipeirotikon archeion].” Ηπειρωτικά Χρονικά, 11, 1-341.
58. Noradounghian, G. (1897). Recueil d’ actes internationaux de l’ Empire Ottoman. (Vol. 1). Paris: F. Pichon.
59. Panova, S. (1985). Zu Fragen über die Rolle Österreich-Ungarns im wirtschaftlichen Prozeß der Heranreifens der Balkanvölker (17.-18. Jahrhundert). In R. Plaschka & G. Klingenstein (Eds.), Österreich im Europa der Aufklärung. Kontinuität und Zäsur in Europa zur Zeit Maria Theresias un Josephs II (pp. 167-172). Vienne: Österreichischen Akademie der Wissenschaften.
60. Papacostea, V. (1970). Povestea unei cârti. Protopiria lui Cavallioti «ein unicum». Extras din omagiu lui Const. Kitrescu. Δελτίον Ρουμανικής Βιβλιογραφίας, 3, 7-16.
61. Papadopoulos, N. (1989). Ερμής ο Κερδώος ήτοι εμπορική εγκυκλοπαίδεια [Ermis o Kerdoos iti emporiki egkyklopaideia]. (Vol. 2). Athens: Politistiko Technologiko Idyma ETBA.
62. Papahagi, V. (1935). Aromânii Moscopoleni şi comerţul Venetian în secolele al XVII-lea şi al XVIII-lea. Bucharest: Editura Societții de Cultură Macedo-Română.
63. ――― (1934). Οι Μοσχοπολίται και το μετά της Βενετίας εμπόριον κατά τον 18ο αιώνα [Oi Moschopolitai kai to meta tis Venetias Emporion kata ton 18on aiona]. Ηπειρωτικά Χρονικά, 9, 127-139.
64. ――― (1935). Νέαι συμβολαί εις την ιστορία των κατά τον ΙΗ’ αιώνα εμπορικών σχέσεων των Μοσχοπολιτών μετά της Βενετίας [Neai Symbolai eis tin istorian ton kata ton IH΄aiona emporikon sheseon ton Moschopoliton meta tis Venetias]. Ηπειρωτικά Χρονικά, 10, 270-288.
65. ――― (1939). Moscopole - Metropola comercială şi culturală a Românilor din Peninsula Balcanică în secolul al XVIII-lea. Roşiorii de Vede: Tipografia Lumina Poporului.
66. ――― (1937). Dimitrie Procopiu Pamperi Moscopoleanul. Un aroman secretar, profesor şi medic la curtea domnească din Bucureşti în secolul al xviii-lea şi colaborator al lui J.-A. Fābricius. Bucharest: s.n.
67. Papaioannou, A. (1986). Οι Έλληνες της Βενετίας και η βενετική επανάσταση του 1848-1849 [Oi Ellines tis Venetias kai i venetiki epanastasi tou 1848-1849]. Ioannina: University of Ioannina.
68. Papastathis, Ch. (1999). Από την αλληλογραφία Μοσχοπολιτών εμπόρων [Apo tin allilografia Moschopoliton emporon]. In Μοσχόπολις. Διεθνές Συμπόσιο (pp. 191-196). Thessaloniki: Society for Macedonian Studies.
69. Paskaleva, V. (1988). Shipping and Trade on the Lower Danube in the Eighteenth and Nineteenth Centuries. In A. Vacalopoulos, K. Svolopoulos & B. Király (Eds.), Southeast European Maritime Commerce and Naval Policies from the Mid-Eighteenth Century to 1914 (pp. 131-151). New York: Columbia University Press.
70. ――― (1985). Die Wirtschaftspolitik Maria Theresias und die Balkanvölker. In R. Plaschka & G. Klingenstein (Eds.), Österreich im Europa der Aufklärung. Kontinuität und Zäsur in Europa zur Zeit Maria Theresias un Josephs II (pp. 153-166). Vienne: Österreichischen Akademie der Wissenschaften.
71. Patrinelis, C. (1989). Το ελληνικό βιβλίο κατά την τουρκοκρατία (1476-1820) [To elliniko biblio kata tin tourkokratia (1476-1820)]. Thessaloniki: Aristotle University of Thessaloniki.
72. Peyfuss, M. D. (1976). Die Akademie von Moschopolis und ihre Nachwirkungen im Geistesleben Sudosteuropas. In E. Amburger, M. Cieśla & L. Sziklay (Eds.) Wissenschaftspolitik im Mittel- und Osteuropa: Wissenschaftliche Gesellschaften, Akademien und Hochschulen im 18. und beginnenden 19. Jahrhundert (pp. 114–128). Essen: Hobbing.
73. ――― (1975). Balkanorthodoxe Kaufleute in Wien. Soziale und nationale Differenzierung im Spiegel der Privilegien für die griechisch-orthodoxe Kirche zur heiligen Dreifaltigkeit. Österreichische Osthefte, 17, 258-268.
74. Popović, D. (1937). O Cincarima. Belgrade: Grafički institute.
75. Rapp, R. (1976). Industry and Economic Decline in Seventeenth-Century Venice. Cambridge: Harvard University Press.
76. Ruffini, M. (1942). Teodor Anastasie Cavallioti, Scrittore Moscopolitano del secolo XVIII. Rivista d’ Albania, 32,110-125.
77. Sella, D. (1968). Crisis and transformation in Venetian trade. In B. Pullan (Ed.), Crisis and change in the Venetian economy in the sixteenth and seventeenth centuries (pp. 88-105). London: Methuen.
78. ――― (1961). Commerci e Industrie a Venezia nel secolo XVII. Venice; Rome: Istituto per la collaborazione cultural.
79. Skenderis, K. (1928). Ιστορία της αρχαίας και συγχρόνου Μοσχοπόλεως [Istoria tis archeas kai sychronou Moschopoleos]. Athens: Typis I. Vartsou.
80. Stoianovich, T. (1960). The Conquering Balkan Orthodox Merchant. The Journal of Economic History, 20 (2), 234-313.
81. Svoronos, N. (1996). Το εμπόριο της Θεσσαλονίκης τον 18ο αιώνα [To emporio tis Thessalonikis ton 18o aiona]. Athens: Themelio.
82. Tenenti, A. (1959). Naufrages, corsaires et assurances maritimes à Venise, 1592-1609. Paris: S. E. V. P. E. N.
83. Tsirpanlis, Z. (1981). Μαρτυρίες για το εμπόριο του ελληνικού βιβλίου (1780, 1783). [Martyries gia to emporio tou ellinikou vivliou (1780, 1783)]. Δωδώνη, 10, 139-165.
84. Vacalopoulos, A. (1969). Ιστορία της Μακεδονίας 1354-1833 [Istoria tis Makedonias 1354-1833]. Thessaloniki: Sfakianakis.
85. ――― (1958). Οι Δυτικομακεδόνες απόδημοι επί Τουρκοκρατίας [Oi Dytikomakedones apodimoi epi Tourkokratias]. Thessaloniki: Society for Macedonian Studies.
86. ――― (1980). Παγκαρπία Μακεδονικής γης [Pagarpia Makedonikis gis]. Thessaloniki: Society for Macedonian Studies.
87. Vacalopoulos, K. (1992). Ιστορία του Βορείου Ελληνισμού. Ήπειρος [Istoria tou Voreiou Ellinismou. Ιpeiros]. Thessaloniki: Kyriakidis.
88. ――― (2003). Ιστορία της Ηπείρου [Istoria tis Ιpeirou]. Thessaloniki: Hrodotos.
89. ――― (1976). Το εμπόριο της Θεσσαλονίκης 1796-1840 (σύμφωνα με ανέκδοτες εκθέσεις Ευρωπαίων προξένων) [To emporio tis Thessalonikis 1796-1840 (symfona me anekdotes ektheseis Eyropaion proxenon)]. Μακεδονικά, 16, 73-172.
90. Vlami, D. (2000). Το φιορίνι, το σιτάρι και η οδός του κήπου : Έλληνες έμποροι στο Λιβόρνο 1750-1868 [To fiorini, to sitari kai i odos tou kipou: Ellines emporoi sto Livorno 1740-1868]. Athens: Themelio.
91. Xanthopoulou-Kyriakou, A. (1978). Η Ελληνική Κοινότητα της Βενετίας (1797-1866) [I Elliniki Koinotita tis Venetias (1797-1866)]. Thessaloniki: Aristotle University of Thessaloniki.
92. Zaviras, G. (1872). Νέα Ελλάς ή Ελληνικόν θέατρον [Nea Ellas i ellinikon theatron]. G. P. Kremos (Ed.). Athens: T. A. Gritsopoulos.
Copyright (c) 2022 Konstantina D. Karakosta
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.